Hyrje
Dëgjimi i shëndetshëm është themeli për zhvillimin e gjuhës, të folurit dhe të kuptuarit te foshnjat. Vlerësimi i dëgjimit në muajt e parë të jetës është shumë i rëndësishëm për të zbuluar çdo çrregullim të mundshëm dhe për të marrë masa të hershme. Në këtë postim, do të flasim mbi rëndësinë e testeve të dëgjimit për foshnjat, llojet e testeve që përdoren, dhe çfarë duhet të kenë parasysh prindërit gjatë këtij procesi.
Përse Është i Rëndësishëm Vlerësimi i Dëgjimit për Foshnjat?
Dëgjimi luan një rol qendror në zhvillimin gjuhësor dhe social të fëmijës. Foshnjat fillojnë të reagojnë ndaj tingujve që në muajt e parë të jetës, duke përvetësuar pa ndërgjegje elemente të gjuhës dhe duke ndërtuar bazat për të folur dhe për të kuptuar botën përreth tyre. Nëse një foshnje ka një problem dëgjimi të patrajtuar, mund të hasë vështirësi në zhvillimin e këtyre aftësive, që më pas mund të ndikojnë në të folur, komunikim dhe në zhvillimin social dhe akademik.
Cilat Janë Shenjat që Mund të Tregojnë një Problem me Dëgjimin?
Disa shenja që mund të vënë në dukje vështirësi të dëgjimit përfshijnë:
- Foshnja nuk tronditet ose nuk reagon ndaj tingujve të lartë.
- Nuk kthen kokën drejt zërit të prindërve ose ndaj zhurmave në dhomë.
- Nuk tregon interes për burimin e tingujve, si muzika ose lodrat që bëjnë zhurmë.
- Në moshën 6-9 muaj, foshnja nuk prodhon tinguj për të imituar zërat që dëgjon.
Megjithatë, shumë fëmijë me probleme dëgjimi mund të mos shfaqin menjëherë shenja të qarta, dhe për këtë arsye, testimi i dëgjimit në faza të hershme është vendimtar.
Metodat Kryesore të Vlerësimit të Dëgjimit për Foshnjat
Vlerësimi i dëgjimit për foshnjat realizohet përmes testeve objektive, që nuk kërkojnë ndërveprim aktiv nga foshnja. Disa prej testeve më të përdorura për vlerësimin e dëgjimit për foshnjat përfshijnë:
1. Otoakustik Emissions (OAE)
OAE është një test që përdor një mikrofon të vogël për të regjistruar përgjigjet e veshit të brendshëm (kokleas) ndaj tingujve. Ky test tregon nëse qelizat e brendshme të veshit po reagojnë siç duhet ndaj tingujve dhe përdoret zakonisht si test fillestar në spital ose klinika. OAE është një test i shpejtë dhe i padhembshëm që tregon funksionimin e përgjithshëm të veshit të brendshëm.
2. Auditory Brainstem Response (ABR)
ABR ose testi i përgjigjes së trungut të trurit ndaj tingujve është një tjetër metodë e avancuar që përdoret për foshnjat. Përmes këtij testi, elektrodat e vendosura në kokë matin sinjalet që truri dërgon në përgjigje të tingujve. Ky test është i rëndësishëm për zbulimin e problemeve të nervit dëgjimor ose çrregullimeve neurologjike të lidhura me dëgjimin dhe është gjithashtu pa dhimbje.
3. Testet e Vlerësimit të Sjelljes ndaj Tingujve
Në disa raste, për foshnjat më të mëdha që mund të jenë pak më të ndërgjegjshme për tingujt përreth, mund të përdoren metoda vlerësimi që matin reagimin e foshnjës ndaj zërave, si kthimi i kokës drejt burimit të tingullit ose shikimi i fytyrës së prindit kur dëgjon zërin e tij/saj. Këto janë teste ndihmëse për të konfirmuar rezultatet e testeve objektive.
Kur Duhet të Kryhet Testi i Dëgjimit?
Organizatat shëndetësore rekomandojnë që testet e dëgjimit për foshnjat të kryhen sa më herët pas lindjes, idealisht brenda 1 muaji. Nëse testi fillestar tregon shenja për shqetësime dëgjimi, është e nevojshme të bëhet një vlerësim i plotë brenda 3 muajve dhe, në rast se vërtetohet humbje dëgjimi, të niset ndërhyrja dhe trajtimi brenda 6 muajve.
Vlerësimi i hershëm është i rëndësishëm për të mundësuar ndërhyrje të hershme, të cilat ndihmojnë foshnjën të përvetësojë gjuhën dhe të zhvillojë të folurin pa vonesa të mëdha.
Si të Përgatiten Prindërit për Testin e Dëgjimit?
- Qetësoni Foshnjën: Para testit, sigurohuni që foshnja është e ushqyer dhe e qetë për të shmangur shqetësimet. Në disa raste, testi kryhet ndërsa foshnja është në gjumë.
- Informohuni mbi Procedurën: Prindërit mund të ndihen më të qetë nëse dinë çfarë të presin nga testi. Mjekët audiologë shpjegojnë procedurën dhe e kryejnë atë në një ambient të sigurt dhe të rehatshëm për fëmijën.
- Diskutoni Çdo Dyshim: Nëse keni ndonjë pyetje ose shqetësim për procesin, mos hezitoni të konsultoheni me audiologun tuaj. Ata janë të gatshëm të ofrojnë udhëzime dhe informacion të detajuar për çdo fazë të vlerësimit.
Çfarë Ndodh Pas Testit?
Pasi testi i dëgjimit përfundon, audiologu do t’i shpjegojë prindërve rezultatet. Nëse vërehet ndonjë problem, prindërit mund të udhëzohen për teste të tjera plotësuese ose për mundësitë e ndërhyrjes së hershme, si aparatet dëgjimore, implantet kokleare, ose terapi ndihmëse për zhvillimin e të folurit.