Pse duhet të bëj testin e dëgjimit për foshnjën time?
Kushti i parë për zhvillimin normal të të folurit është dëgjimi normal.
Për një fëmijë, mësimi për të dëgjuar dhe për të folur janë nevoja themelore për komunikim dhe zhvillimin e aftësive përmes lojës.
Fëmijët fillojnë të dëgjojnë që kur lindin. Kur mësojnë të flasin, ata imitojnë tingujt që dëgjojnë rreth tyre.
Humbja e dëgjimit mund të ndikojë negativisht në zhvillimin kognitiv, emocional, social dhe fizik të fëmijës. Diagnostikimi i hershëm, përdorimi i pajisjeve të dëgjimit të përshtatshme dhe trajnimet auditive-verbale mund t’i ndihmojnë fëmijët me humbje dëgjimi të zhvillojnë të folurin dhe aftësi gjuhësore të afërta me ato normale.
Për këtë arsye, rekomandohet që çdo foshnjë të kryejë një test dëgjimi brenda muajit të parë të lindjes, mundësisht para se të lirohet nga spitali, për të identifikuar dhe për të përcaktuar nëse është në rrezik për humbje të dëgjimit.
Foshnja ime nuk kaloi testin – çfarë do të thotë kjo?
Nëse foshnja juaj nuk kaloi testin, kjo nuk do të thotë domosdoshmërisht që ajo nuk dëgjon. Ka shumë arsye pse një foshnjë mund të mos e kalojë testin, siç është prania e lëngut në veshin e mesëm dhe faktorë të tjerë.
Për këtë arsye, është e nevojshme që testi të përsëritet pas një periudhe kohore dhe të vazhdohet monitorimi. Ky është një test kontrolli, i cili nuk është i mjaftueshëm për të bërë një diagnozë përfundimtare, por është shumë i rëndësishëm për të dhënë informacion paraprak.
Cilat janë situatat me rrezik për humbje të dëgjimit?
Në 50% të rasteve të humbjes së dëgjimit tek foshnjat, nuk ka faktorë rreziku të njohur. Në 10% të lindjeve të gjalla, ekzistojnë faktorë rreziku që mund të shkaktojnë humbje dëgjimi. Këta përfshijnë:
- Infeksione virale që mund të shkaktojnë humbje dëgjimi, si toksoplazma, rubeola (kërçiku) ose virusi i herpesit.
- Hiperbilirubinemia (verdhëza).
- Qëndrimi në kujdes intensiv për më shumë se 3 ditë pas lindjes.
- Përdorimi i ilaçeve ototoksike gjatë shtatzënisë.
- Fëmijët që kanë kaluar meningjitin bakterial.
- Historia familjare e humbjes së dëgjimit (të afërm të shurdhër).
- Foshnjat që lindin me peshë më të ulët se 1.500 gramë.
- Mungesa e oksigjenit për një periudhë të gjatë gjatë lindjes.
- Nevoja për ventilim artificial pas lindjes.
- Anomali në fytyrë dhe veshë të foshnjës.
- Sindromat si sindroma Down, sindroma Turner, çarja e buzës dhe gojës, anomalitë e kokës dhe fytyrës, anomalitë kromozomale ose sindromat e njohura.
- Kur niveli i verdhëzës është shumë i lartë dhe mund të përbëjë një rrezik për humbje të dëgjimit, duhet patjetër të kryhet një test i mëtejshëm.
Si zhvillohet dëgjimi dhe të folurit normal?
Në periudha të caktuara të moshës mund të priten këto sjellje në lidhje me zhvillimin e dëgjimit dhe të folurit të fëmijës tuaj:
0-3 muaj:
- A reagon fëmija kur dëgjon një tingull të papritur?
- A hesht ose qesh kur i flisni?
- A e njeh zërin tuaj dhe ndalon së qari kur ju dëgjon?
- Kur e ushqeni me gji, a e rrit ose ul aktivitetin e të ushqyerit kur dëgjon tinguj?
- A lëshon tinguj që shprehin kënaqësi si “aguu-üüüü”?
- A qan në mënyra të ndryshme për të shprehur nevojat e tij?
- A qesh kur ju sheh?
4-6 muaj:
- A i kthen sytë drejt tingujve që dëgjon?
- A reagon ndaj ndryshimit të tonit të zërit tuaj?
- A vë re lodrat që bëjnë tinguj?
- A i tërhiqet vëmendja nga muzika?
- A lëshon tinguj që i ngjajnë të folurit, duke përfshirë tingujt si “b”, “p”, “m” (si “babidama”)?
- A lëshon tinguj për të shprehur kënaqësi ose shqetësim?
- A qesh ose bën tinguj të tjerë kur është vetëm ose kur luan me ju?
7 muaj – 1 vit:
- A i pëlqejnë lojërat si “ce-ce” dhe tingujt si përsëritje të thjeshta (p.sh. “çë-çë”)?
- A kthen kokën dhe shikon drejt vendit nga vjen tingulli?
- A dëgjon kur i flisni?
- A njeh emrat e sendeve të thjeshta si gota, këpucët, qumështi, etj.?
- A përgjigjet në kërkesa të thjeshta si “Eja këtu” ose “Dëshiron më shumë?”
- Për të tërhequr vëmendjen dhe për ta mbajtur atë, a përdor tinguj të tjerë përveç të folurit dhe qarit?
- A imiton tinguj të ndryshëm të të folurit?
1-2 vjet:
- A mund të tregojë pjesët e trupit kur i kërkoni?
- A kupton dhe përmbush urdhra të thjeshtë si “Rrotullo topin”, “Puth bebin”,”Ku është këpuca?”
- A thotë më shumë fjalë çdo muaj?
- A përdor pyetje me një ose dy fjalë si “Ku është macja?”, “Çfarë është kjo?”
- A përdor dy fjalë së bashku (p.sh. “Nuk ka qumësht”, “Mami ka librin”)?
2-3 vjet:
- A kupton dallimet e thjeshta në kuptimin e fjalëve si “Shko-ndalu”, “brenda – mbi”, “i madh – i vogël”?
- A mund të përmbushë një kërkesë me dy hapa, si “Merr librin dhe vendose mbi tavolinë”?
- A mund të thotë emrat e shumicës së sendeve?
- A përdor 2-3 fjalë për të folur ose për të kërkuar diçka?
- Kur kërkon diçka, a e thotë emrin e sendit që dëshiron?
Për ndryshimet që mund të ndodhin në dëgjim dhe të folur tek fëmijët mbi 3 vjeç, rekomandohet të vizitoni klinikën e veshit, hundës dhe fytit.
*Ky postim është pronë intelektuale e Rino Clinic dhe është i mbrojtur nga të drejtat e autorit. Çdo kopjim, riprodhim ose shpërndarje e përmbajtjes pa leje të shkruar është e ndaluar.